| 1917 |
|
M-94 |
De M-94 (CSP-448) is
een cryptografisch toestel, vergelijkbaar met
Thomas Jefferson's cijferwiel of Bazeries'
cilinder. De M-94 werd in 1917 ontwikkeld door de
Amerikaanse majoor Joseph Mauborgne en in 1921
geïntroduceerd in het Amerikaanse leger. De M-94
bestaat uit 25 aluminium schijven, als cilinder
op een as gerangschikt. Elke letterschijf heeft
een willekeurig alfabet. Een bericht wordt
vercijferd door elke schijf te draaien totdat
alle klare tekst op één regel staat. Een
willekeurig gekozen andere regel op de M-94 wordt
vervolgens als cijfertekst afgelezen. De geheime
sleutel van het systeem is de afgesproken
volgorde van de schijven op de as van de M-94.
Hoewel de M-94 een beperkte veiligheid bood, was
er toch uitgebreide cryptanalyse nodig om te
kunnen breken en was hij goed genoeg voor
tactische doeleinden. De M-94 bleef in dienst tot
1943. [1] [2] [3] |
| 1918 |
|
Hebern |
De Hebern machine,
uitgevonden door Edward Hugh Hebern, was de
eerste rotor cryptomachine die rotors met interne
bedrading had. Deze bedrading had het effect van
een substitutievercijfering. Het belangrijkste
verschil met een eenvoudige substitutie was dat
de rotor een stap draaide na elke verwerkte
letter, waardoor er telkens een andere
vercijfering werd uitgevoerd. Hoewel de Hebern
machine nooit een commercieel succes werd door
zijn beperkte cryptografische veiligheid, legde
deze machine wel de basis voor veel toekomstige
cryptomachines. [1] [2] [3] |
| 1920 |
|
Kryha |
De Duitse Kryha is een
volledig mechanische machine, ontwikkeld door
Alexander von Kryha en gebruikt vanaf de jaren
twintig tot de jaren vijftig. De Kryha bevat twee
concentrische alfabetschijven, waarvan de
binnenste schijf een variabel aantal plaatsen
stapt. De leesbare letter wordt gelezen van de
buitenste schijf en de cijfertekstletter vanaf de
overeenkomstige binnenring. Na elke letter wordt
een hendel ingedrukt om de positie van de twee
letterschijven ten opzichte van elkaar te
veranderen. Er bestond een kleinere versie,
Lilliput genaamd, en een grote elektrische
versie. De Kryha werd gebruikt door het Duitse
Corps Diplomatique en Marconi Engeland. [1] [2] [3] [4] |
| 1921 |
|
A-21 |
Arvid Damm ontwikkelde
de A-21 die gecommercialiseerd werd door A.B
Cryptograph, de voorloper van Hagelin Cryptos. De
A-21 heeft een draaiende drum waarop 26 alfabet
strips in willekeurige volgorde kunnen geplaatst
worden. De 26 alfabet strips samen vormen een
gescrambled Vigenére vierkant met alfabetten in
omgekeerde volgorde. Voor elke vercijferde letter
draaide de drum één strip verder. Een gewoon
referentie-alfabet is voor de drum geplaatst en
een ketting met lage en hoge schakels stelde de
positie in van het referentie-alfabet boven één
van de twee momenteel zichtbare strips van de
drum. [1] |
| 1923 |
|
Schreibende Enigma |
In 1918 vroeg de Duitse
ingenieur Arthur Scherbius patent aan op een
machine die hij Enigma noemde. In 1924
ontwikkelde hij de Handelsmaschine (Commerciële
Machine), de eerste commerciële Enigma-machine,
waarbij hij een principe gebruikte dat
vergelijkbaar was met de Hebern-machine, maar met
vier stappende rotors. De zware Handelsmamachine
drukte de cijfertekst met een printwiel mechanism
op papier. Hij ontwikkelde ook de Schreibende
Enigma met twee rotors, maar de tekst werd
afgedrukt met een typemachine systeem. In 1924
introduceerde Scherbius de Enigma A met twee
rotors en de zogenaamde reflector, en het zware
typmachinesysteem werd vervangen door een
lampenpaneel met 26 letters. De Enigma B had
hetzelfde principe, maar had twee verwisselbare
rotors, een draaibare reflector en de rotors
stapten bij elke toetsaanslag. De Enigma B Mark
II had drie rotors en een vaste reflector. Dit
ontwerp maakte de ontwikkeling mogelijk van de
compacte Enigma C, de voorganger van de Enigma D [1] [2] |
| 1925 |
|
B-21 |
In 1925 ontwikkelde de
Zweed Boris Hagelin zijn eerste cryptomachine, de
B-21. Het toestel gebruikt twee rotors in een 5 x
5 raster systeem en pinnen op de rotors regelden
de beweging ervan. Het unieke design van de
pinwielen zou zeer populair worden in veel
opvolgers van Hagelin. [1] [2] [3]. De B-21 werd in 1932 aangepast tot de
B-211.Ondertussen kocht
de Duitse Marine de Enigma C aan en noemde hem
Funkschlussel C.
|
| 1926 |
|
Enigma D |
De Enigma D verving de
Enigma C? werd gecommercialiseerd in
verschillende versies en verkocht over de hele
wereld. Zwitserland kocht de Enigma K, Italië en
Spanje de Enigma D en Japan de Enigma T, ook
Tirpiz Enigma genoemd. Het berichtenverkeer van
al deze modellen werden gebroken door
verschillende inlichtingendiensten. [1] [2] |
| 1927 |
|
Enigma I
|
In 1932 paste de
Wehrmacht de commerciële Enigma D om de
veiligheid van de machine te verbeteren. Ze
voegden een stekkerbord toe aan de voorkant van
de machine, wat een enorm aantal mogelijke
combinaties opleverde. Deze versie, genaamd
Enigma I, werd bekend als de Wehrmacht Enigma en
werd op grote schaal geïntroduceerd in de Heer
(het leger). De Luftwaffe (luchtmacht) volgde in
1935. De Wehrmacht Enigma kwam aanvankelijk met
drie rotors. Vanaf 1939 waren ze uitgerust met
vijf rotoren. De Enigma I werd gedurende de hele
Tweede Wereldoorlog gebruikt. [1] [2] |
| 1931 |
|
Enigma G |
De Abwehr, Duitslands
geheime dienst, nam de Enigma G (Zahlwerk Enigma)
in gebruik, een veiligere versie waarbij de
rotors worden aangedreven met tandwielen. De
Wehrmacht neemt de Enigma D over en reviseerde
hem in 1932 tot Enigma I. Deze versie is de
eerste die het stekkerbord gebruikt, dat het
aantal mogelijke instellingen enorm verhoogt. Het
is deze versie die bekend zou worden als de
beruchte WO2 Enigma. Nochtans slaagde het Poolse
Cijferbureau er reeds in 1932 in om het Enigma
berichtenverkeer te kraken. Hun kennis werd vlak
voor de Duitse inval in Polen overgedragen aan
Franse en Britse cryptologen. [1] [2] [3] |
| 1935 |
|
C-35 |
Op vraag van het Franse
Cijferbureau ontwikkelde Boris Hagelin de
draagbare C-35. Dit was de eerste pin-en-lug type
cryptomachine. Vijf pinwielen, elk met een ander
aantal pinnen, bevolen schuivende regels op een
draaiende trommel. Deze trommel werd gebruikt als
tandwiel met een variabel aantal tanden,
afhankelijk van het aantal verschoven regels. De
trommel dreef een ring met reciproque alfabet
aan, en het resultaat werd afgedrukt op een
papieren strook. [1] [2] [3] |
| 1936 |
|
T-52
|
De Duitse Siemens &
HalskeT-52 Geheimschreiber, STURGEON genoemd door
Britse codebrekers, was de eerste belangrijke
teleprinter cryptomachine voor vercijfering op
hoog niveau in Duitsland. De T-52 had 10
pinwielen die op een zeer complexe manier
voortbewogen en een vijf-bits signaal bepaalde,
dat werd gemixt (XOR) met het vijf-bits
teleprinter-signaal. [1] [2] [3] |
M-325 |
De M-325, codenaam
SIGFOY, werd ontwikkeld door NSA cryptoloog
William Friedman. De machine heeft vier rotors en
een lampenpaneel met de letters van het alfabet.
Hoewel ontworpen voor het Amerikaanse leger, werd
de M-325 enkel gebruikt door de U.S. Foreign
Services van 1944 tot 1946, waarna de machine uit
omloop genomen vanwege technische problemen. [1] [2] |
C-36 |
De Hagelin C36, leek
mechanisch erg op de C-35 maar had een
beschermend deksel en een andere distributie van
de lugs op de trommel. Een latere versie had twee
verschuifbare lugs per regel op de drum. [1] [2] [3] |
| 1937 |
|
TYPEX |
De Britse TYPEX was een
aangepaste versie van de Enigma met verschillende
belangrijke verbeteringen. De hierdoor verkregen
veiligheid en complexiteit zorgde ervoor dat het
TYPEX verkeer nooit gebroken werd, in
tegenstelling tot de Duitse Enigma. Er werden
ongeveer 12.000 TYPEX machines gebruikt in
Engeland, Canada en Nieuw Zeeland, en dit tot in
de jaren '70. [1] [2] |
| 1938 |
|
BC-543 |
De C38, een verdere
ontwikkeling van de C-36 komt op de markt. Een
andere variant van de C-38 is de BC-543 die een
toetsenbord had en klare en vercijferde tekst
samen kon afdrukken. [1] [2] [3] |
| 1939 |
|
PURPLE
|
PURPLE (97-shiki O-bun
In-ji-ki) was een Japanse cryptomachine, gebruikt
door hun diplomatieke diensten. Zowel Amerikaanse
als Britse cryptologen hadden het PURPLE verkeer
reeds gebroken voor de aanval op Pearl Harbor. [1] [2] |
Lacida |
Het Poolse cijferbureau
ontwikkelde de Lacide, ook LCD genoemd. Hoewel
gelijkaardig aan de Enigma had hij enkele
belangrijke veiligheidsproblemen zoals het
ontbreken van een stekkerbord en een slecht
ontwerp van de reflector bedrading. [1]In 1939 nam de Kriegsmarine ook de
Wehrmacht Enigma I over en noemde de machine de
M3, en breidde de keuze van rotors uit van vijf
tot acht.
|
| 1940 |
|
SIGABA
|
De ECM Mark II,
codenaam SIGABA, was de belangrijkste Amerikaanse
rotor cryptomachine voor high level communicatie.
De SIGABA had drie groepen van vijf rotors. De
eerste groep waren de hoofdrotors voor de
vercijfering van de tekst. Een tweede groep
rotors vercijferde vier inkomende signalen naar
één tot zes signalen. De derde groep rotors
vercijferde deze signalen nogmaals en gebruikte
ze voor de zeer complexe pseudo-willekeurige
voortbeweging van de hoofdrotors. Het SIGABA
verkeer is nooit gebroken en de machine bleef in
gebruik tot de jaren '50. [1] [2] [3] [4] [5] |
SZ-40 TUNNY |
De Duitse Lorenz SZ-40,
TUNNY genoemd door de Britten, had 12 pinwielen
en het ontwerp was vergelijkbaar met de STURGEON.
De Lorenz werd ook gebruikt voor vercijfering van
de Duitse high level communicatie. De Britse
codebrekers kraakten TUNNY en ontwikkelden de
Colossus, de eerste digitale computer ter wereld,
om het breken van de codes te automatiseren. De
Colossus was zo geheim dat de wereld vele jaren
dacht dat de Amerikaanse ENIAC de eerste computer
was. [1] [2] [Colossus] |
M-209 |
Hagelin slaagde erin om
de C-38 te verkopen aan het Amerikaanse leger.
Die produceerden een gelicentieerde versie onder
de naam M-209. Het kleine toestelletje werd in
grote getallen gebruikt voor low level tactische
communicatie. Ongeveer 140.000 M-209's werden
gefabriceerd. [1] [2] [3] [4] [Simulator] |
| 1941 |
|
SG-41 |
Schlusselgerät 41 of
SG-41, ontwikkeld door Fritz Menzer, was de
laatste Duitse codeermachine, geproduceerd
tijdens WO2. Het crypto-principe was gebaseerd op
de pin-en-lug-machines van Hagelin, met enkele
aanpassingen waardoor de SG-41 veel veiliger was
dan de Enigma. Productie startte in 1943, en
hoewel crypto-experts er op aandrongen de Enigma
te vervangen door de SG-41, waren al
tienduizenden Enigma's in gebruik. Een tekort aan
grondstoffen verhinderde later massaproductie van
de SG-41. Tegen het einde van de oorlog waren er
naar schatting hooguit 1500 SG-41 machines
geproduceerd en de meeste werden in de laatste
dagen van de oorlog vernietigd om te voorkomen
dat de technologie in handen van de vijand zou
vallen, waardoor de SG-41 nu zeer zeldzaam is.[1] [2] [3] |
| 1942 |
|
Enigma M4 |
In 1942 introduceerde
de Kriegsmarine de beruchte Enigma M4. De M4 had
vier in plaats van drie rotors, maar de vierde
rotors draaide niet vanzelf aangezien het
stappenmechanisme identiek was aan de drie-rotor
versie. Na een tien maanden durende black-out
slaagden de Britse codebrekers in Bletchley Park
er toch in om het M4 berichtenverkeer, ook wel
SHARK genoemd, te breken. Dit gebeurde dank zij
cryptoanalyse van de vierde rotor en inbeslagname
van codeboeken en weercodes die als cribs
(spiekbriefjes) werden gebruikt. [1] [2] [Simulator] |
| |
JADE was de Amerikaans
codenaam voor de Japanse cryptomachine die van
1942 tot 1944 gebruikt werd door de Keizerlijke
Japanse vloot. JADE werkte met katakana, een
Japans alfabet met vijftig karakters. [1] |
| 1943 |
|
M-228 |
De M-228 SIGCUM werd
ontwikkeld als uitbreiding voor de teleprinter.
Het systeem produceerde een pseudo-willekeurige
reeks van vijf bits die ge-XOR-red werden met het
teleprinter signaal. Om de willekeurige reeksen
te produceren gebruikte de SIGCUM een rij van
vijf rotors met 26 contacten elk. Dertien
ingangssignalen passeerden door de rotors om
vercijferd te worden in vijf uitgangssignalen. De
rotors draaiende net als een kilometerteller,
maar welke de snelste en welke de traagste rotors
waren werd bepaald door schakelaars. Pas in
dienst bleek de machine veiligheidsproblemen te
hebben en werd onmiddellijk uit dienst genomen.
Na enkele revisies werd ze terug in dienst
genomen en gebruikt tot de jaren '60. [1] |
| 1944 |
|
CCM |
Om communicatie tussen
de Geallieerden mogelijk te maken tijdens de
Tweede Wereldoorlog, en later binnen de NAVO,
ontwikkelde de VS de CCM of Combined Cipher
Machine. Adapters werden ontwikkeld om de CCM
compatibel te maken met zowel de Amerikaanse
SIGABA als de Britse TYPEX. Er zijn meldingen van
veiligheidsproblemen met het gebruikte
vercijferingssysteem van de CCM waardoor sommige
rotorcombinaties gevaarlijk korte periodes
hadden. De CCM werd een zeer duur project. [1] [2] |
| 1947 |
|
NEMA |
In 1941, na het breken
van de commerciële Enigma, begonnen Zwitserse
wiskundigen aan de ontwikkeling van een nieuw en
veiliger ontwerp. In 1944 waren de eerste
prototypes klaar en in 1947 kwam de NEMA of Neue
Machine in dienst. Hoewel gebaseerd op de Enigma
had de NEMA tien rotors waarvan er vier werden
gebruikt voor de vercijfering, één als
reflector en de overige vijf bepaalden de
beweging van de vercijferingsrotors. [1] [2] [3] |
| 1950 |
|
PORTEX |
De Portex BID/50/1 is
een machine met acht 26-pins rotors die
onregelmatig stappen, vergelijkbaar met de
Zahlwerk Enigma. Aan de linkerkant bevindt zich
een alfabetwiel om de klare of vercijferde letter
in te stellen. Aan de rechterkant een hendel om
de letter te verwerken. Tijdens de cyclus
passeert het signaal de acht rotors en wordt de
vercijferrde of ontcijferde letter op een
papieren strook gedrukt. De Portex werd gebruikt
door de Britse geheime dienst en het Canadese
leger. [1] [2] |
| 1952 |
|
BC-52 |
Na de C-38 en de M-209
voor low level vercijfering besliste Hagelin een
systeem te ontwikkelen dat gebruikt kon worden
voor high level militaire en diplomatieke
vercijfering. In 1952 kwam de C-52 op de markt.
Verschillende verbeteringen werden
geïntroduceerd in het '52 model. Het bewegen van
de pinwielen werd onregelmatig en was afhankelijk
van de pinnen op de vorige wielen en voor de zes
wielen was er nu keuze uit twaalf verschillende
wielen. Ook het aantal bewegende regels op de
trommel werd verhoogd tot 32. Een licht
gewijzigde versie was de CX-52. Een apart
toetsenbord was beschikbaar onder de naam B-52.
Combinatie van machine en toetsenbord kreeg de
naam BC-52. Er waren versies om telex ponsbanden
te lezen en versies die enkel nummertoetsen
hadden. Deze zeer populaire machine werd over de
hele wereld verkocht en werd gebruikt tot de
jaren '90. [1] [2] [3] [4] [Simulator] |
| 1953 |
|
KL-7 |
De TSEC/KL7 is een echt
icoon van de Koude Oorlog, eind jaren '40
ontwikkeld en in 1953 initieel onder de naam
AFSAM-7 door het Amerikaanse National Security
Agency (NSA) introduceerde als vervanging voor de
SIGABA. De KL-7 werd gebuikt door de U.S Army,
Air Force en Navy, de FBI en CIA, en alle
NAVO-landen, en bleef in dienst tot 1983. De KL-7
was de eerste crypto machine die gebruikt maakte
van elektronische componenten en vacuümbuizen,
had acht rotors waarvan zeven bewogen op een zeer
complexe wijze. De rotors hadden een
verwisselbare plastic buitenring met nokken, en
het bewegen van de rotors werd elektrisch
gestuurd door kleine schakelaars die bediend
werden door de nokken op de ringen. De uitgang
van de KL-7 werd op een papierstrook gedrukt. [1] [2] [3] [KL-7 Simulator]
|
| 1955 |
|
CD-55 |
Op vraag van de Franse
Gendarmerie ontwikkelde Hagelin een klein
zakmodel met de naam CD-55. Twee jaar later kwam
de CD-57 op de markt. Invoer en uitvoer bestonden
uit een ring met alfabet en een draaiende alfabet
erin. Het alfabet werd gedraaid door met de duim
een hefboom in te drukken. Het aantal stappen dat
de ring draaide werd bepaald door zes kleine
pinwielen, gelijkaardig aan die in de C-type
machines. Ongeveer 12.000 van deze zakmodellen
werden verkocht aan verschillende landen. [1] [2] [3] [4] |
| 1960 |
|
SINGLET |
De BID/60 SINGLET is
een Britse machine, gebruikt door de
Inlichtingendiensten. De SINGLET was gebaseerd op
hetzelfde cryptografische principe als NSA's
AFSAM-7, en de rotors waren identiek aan die van
de AFSAM-7, maar de SINGLET was niet verwacht in
productie te gaan vóór 1960. Tot dan stelde de
NSA 3.500 AFSAM-7's beschikbaar aan het Verenigd
Koninkrijk in 1954. Deze machines waren in
bruikleen en bleven eigendom van de NSA. [1 Ontwikkeling KL-7 en SINGLET] [2] [3] |
OMI |
De OMI Cryptograph CR
Mk II is een Italiaanse elektromechanische rotor
machine, ontwikkeld door de firma Ottico
Meccanica Italiano. De OMI heeft zeven 26-pins
rotors, waarvan één de reflector is. Elke rotor
kan worden samengesteld uit verschillende
bedradingen en ringen met nokken. De klaartekst
en cijfertekst worden afgedrukt op een dubbele
printer trommel. De CR Mk II was gebaseerd op
zijn voorgangers Alpha uit 1939 en de Criptograph
en Cryptograph-CR uit de jaren '50. De CR Mk II
werd gebruikt door de Italiaanse marine. [1] |
| 1963 |
|
HX-63 |
Eén van de weinige
elektromechanische rotor machines die Hagelin
maakte was de geavanceerde HX-63. De HX-63 had
negen rotors met 41 bedradingen elk, waarvan de
overtollige bedrading in een lus werden
teruggeleid (vergelijkbaar met de KL-7). Alle
bedrading kon herschikt worden en de rotors
bewogen onregelmatig zoals de pinwielen van de
C-52 reeks. Dit alles samen gaf het ongelofelijke
10600 verschillende
sleutelinstellingen. Productie van de HX-63 werd
afgebroken vanwege het ontwikkelen van volledig
elektronische cryptomachine. Slechts twaalf van
deze machines zijn gemaakt. [1] [2] [3] [4] |
| 1965 |
|
Fialka |
Een echte Koude Oorlog
machine was de Fialka M-125. Ontwikkeld in de
jaren '50 kwam deze machine in 1965 in dienst bij
de Sovjet strijdkrachten. Hoewel gebaseerd op de
Enigma waren de Russische cryptologen goed op de
hoogte van de zwakke punten van de Enigma en
voegden oplossingen voor al die problemen samen
in de Fialka. De Fialka had tien rotors 30-pins
rotors die bewogen in verschillende richtingen.
Elke rotor kon worden samengesteld uit
verschillende bedradingen en ringen die het
bewegen regelden. Het stekkerbord van de Enigma
werd vervangen door een kaartlezer en een 'magic'
schakeling in de reflector loste het probleem van
de Enigma op dat een letter nooit in zichzelf kon
worden vercijferd. De Fialka was topgeheim tot
eind jaren '90. [1] [2] [3] [4] [5] [6] |
| 1970's
... |
|
H460
|
De opkomst van de
elektronica in de jaren '70 leidde tot kleinere
en goedkopere elektronische machines en de
elektromechanische versies konden niet langer
concurreren met de nieuwkomers. Hoewel de
elektromechanische machines nog vele jaren in
dienst bleven werden ze geleidelijk aan vervangen
door nieuwe en gesofisticeerde elektronische
versies en cryptografische software op computers.
Hagelin's H-460 was één van de eerste machines
van de nieuwste generatie met volledig
elektronisch gegenereerde sleutel. [1] [2] [3] |
Gretacoder 805 |
De Gretacoder was een
van de eerste compacte microprocessors gebaseerde
encryptie systemen, ontwikkeld door Edgar
Gretener voor de firma Gretag. De machine had een
geheugen van 4000 tekens en een display met een
breedte van 37 tekens. Het Gretacoder 805 systeem
was zeer modulair en kon worden geconfigureerd in
een standaard aktentas met kleine printer, of op
kantoor met een printer, papierstrook-perforator
en lezer. [1] [2] |
HC-520 |
De Hagelin HC-520 was
een zakmodel met LCD display. Het kan aanzien
worden als een elektronische CD-57, hoewel
complexer qua vercijfering. Er waren
verschillende versies waaronder één die samen
met een printer in een Samsonite koffertje was
ingebouwd. [1] [2] |
KL-51 RACE |
In de jaren 80'
ontwikkelde NSA de KL-51, een volledig
elektronische rugedized cryptomachine. De
dagelijks sleutel werd ingebracht door een perfo
tape in te lezen en hij had een 20 letter display
om tekst op te maken. De KL-51 kreeg de codenaam
RACE bij de Canadese en NAVO strijdkrachten. [1] [2] [3] |
MK-85C |
Eind jaren 80
ontwikkelde de Sovjet-Unie de ELEKTRONIKA MK-85,
hun meest geavanceerde rekenmachine ooit die in
productie kwam (de MK-9x serie zijn prototypes of
beperkte productie). De MK-85 was een
programmeerbare CMOS BASIC microcomputer,
blijkbaar gebaseerd op de westerse BASIC
machines. Het topgeheime MK-85C cryptografisch
toestel met codenaam AZIMUT was gebaseerd op de
commerciële MK-85 en is voornamelijk gebruikt
door de Sovjet strijdkrachten. De tekst voor
vercijfering kan ingevoerd worden via een
alfanumeriek toetsenbord en kan bewerkt worden op
het matrix display. Er zijn 10100
sleutelvariaties en het toestel kan zowel in
numerieke als alfanumerieke mode coderen. [1] [2] [3] [4] |
| HUIDIGE |
|
 |
|
| |
|
